Από τα αρχαία χρόνια, ήδη, το θέατρο κατείχε εξέχουσα θέση στο κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι κάθε πολιτισμού ανά τον κόσμο. Αν και το θέατρο είναι ευρέως συνδεδεμένο ως ψυχαγωγικό μέσο, η συμβολή του ως θεραπευτική τεχνική είναι κεφαλαιώδους σημασίας. Σημείο αναφοράς είναι τα περίφημα Ασκληπιεία, θεραπευτήρια στην Αρχαία Ελλάδα τα οποία μέσω θεατρικών παραστάσεων εφάρμοζαν τις θεραπευτικές τεχνικές τους. Καθ’ ότι το θέατρο είναι πρωτίστως διαχρονική αξία του παγκόσμιου πολιτισμού, συνεχίζει ακόμη και σήμερα να αποτελεί κρίσιμη αξιακή διάσταση στο κοινωνικό status, διατηρώντας τις ιδιότητες του ως ψυχαγωγικό και θεραπευτικό μέσο. Ψυχαγωγία και θεραπεία είναι συσχετιζόμενες έννοιες υπό την έννοια πως η ψυχαγωγία λειτουργεί ως θεραπεία της ψυχής. Οι θεραπείες αυτές αφορούν κυρίως ψυχικά νοσήματα, επικοινωνιακά προβλήματα και αναπτυξιακές δυσκολίες. Όπως σε κάθε θεραπεία, είναι σημαντικό να εφαρμόζεται όσο το δυνατόν νωρίτερα ώστε να έχει περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας. Γι’ αυτό το λόγο είναι ζωτικής σημασίας η εφαρμογή της θεατρικής τέχνης για την θεραπεία παιδιών με επικοινωνιακές δυσκολίες. Συνήθως, τα παιδιά με επικοινωνιακές δυσκολίες παρουσιάζουν προβλήματα στην συμπεριφορά τους και παρατηρούνται διαταραχές στην συναισθηματική τους κατάσταση. Η εξέλιξη των δυσλειτουργιών αυτών οδηγεί τελικά στην διατάραξη της ανάπτυξης των παιδιών με επικοινωνιακές δυσκολίες.

Η επικοινωνία είναι ανάγκη που υπάρχει από την αρχή της ιστορίας του ανθρώπου και παρουσιάζεται από την γέννηση του. Η ανάγκη για επικοινωνία εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους, με λεκτικούς ή μη, όπως με την βοήθεια της μουσικής, με χορό, με εικόνες. Τα παιδιά με επικοινωνιακές δυσκολίες χρησιμοποιούν κυρίως μη λεκτικούς τρόπους για την επικοινωνία και την έκφραση των συναισθημάτων τους. Εκεί ακριβώς βασίζεται η καταλληλότητα του θεάτρου ως εργαλείο θεραπείας παιδιών με επικοινωνιακές δυσκολίες. Το θέατρο είναι συνδυασμός μουσικής, κίνησης, τραγουδιού και παιχνιδιού ρόλων. Μέσω των συγκεκριμένων δημιουργικών δομών του θεάτρου, τα παιδιά με επικοινωνιακές δυσκολίες μπορούν να εκφραστούν με σαφή και πιο αποτελεσματικό τρόπο, να απελευθερωθούν από άγχος και φοβίες και να αποκτήσουν την απαιτούμενη ισορροπία μυαλού και σώματος. Εξαιρετικά σπουδαίας σημασίας για τα παιδιά με επικοινωνιακές δυσκολίες, είναι η ικανότητα του θεάτρου να απεικονίζει και να αναπαριστά την πραγματική ζωή και ταυτόχρονα να επιτρέπει την δημιουργική και ελεύθερη έκφραση κατά το δοκούν. Έτσι δίνεται η δυνατότητα στα παιδιά με επικοινωνιακές δυσκολίες να διδαχθούν τα αντικειμενικά σωστά στοιχεία της πραγματικής ζωής και παράλληλα να αναπτύξουν την υποκειμενική τους θεώρηση των πραγμάτων μέσω της αυθόρμητης δημιουργικής έκφρασης. Μέσα από αυτή την διαδικασία, τα παιδιά με επικοινωνιακές δυσκολίες αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες, το επίπεδο της αυτοεκτίμησης τους ανεβαίνει και διαμορφώνουν δυνατή και ολοκληρωμένη προσωπικότητα. Η ξεχωριστή σημασία του θεάτρου είναι πως προάγει την ενίσχυση του επιπέδου της αυτογνωσίας και βοηθάει τα παιδιά με επικοινωνιακές δυσκολίες στην αναγνώριση του εαυτού τους. Άλλωστε το πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση όλων των προβλημάτων είναι η σωστή εσωτερική ισορροπία. Το πρόβλημα των παιδιών με επικοινωνιακές δυσκολίες ξεκινάει από τον ίδιο τους τον εαυτό. Η δυσκολία στην εξωτερίκευση σκέψεων και συναισθημάτων δημιουργεί συσσώρευση αρνητικής ενέργειας με αποτέλεσμα την κακή λειτουργία του μυαλού και την άσχημη ψυχική κατάσταση. Αν προστεθεί και η απειρία, λόγω του νεαρού της ηλικίας, γίνεται κατανοητό το πόσο σημαντικό ρόλο έχει στη ζωή των παιδιών με επικοινωνιακές δυσκολίες το θέατρο ως εναλλακτική διέξοδος έκφρασης. Αναμφισβήτητα, το θέατρο είναι καθαρά δημιουργική τέχνη. Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο πως οποιαδήποτε δημιουργική ασχολία, προκαλεί ερεθίσματα στον εγκέφαλο με αποτέλεσμα την απελευθέρωση σκέψεων και την ανακάλυψη άγνωστων πτυχών του εσωτερικού κόσμου, στοιχεία άγνωστα, κυρίως για τα παιδιά με επικοινωνιακές δυσκολίες.

Είναι σημαντικό να τονιστεί πως μέσω του θεάτρου, τα παιδιά με επικοινωνιακές δυσκολίες έρχονται σε επαφή με την κάθαρση, λυτρώνονται και απελευθερώνεται η ψυχή τους. Η αναπαράσταση θεατρικών πράξεων βοηθάει τα παιδιά με επικοινωνιακές δυσκολίες να ταυτιστούν με τους θεατρικούς ήρωες και με την μοίρα τους με αποτέλεσμα στο τέλος να αποβάλλουν κάθε αρνητική ενέργεια και να έρθουν στην απαιτούμενη ισορροπία. Η ψυχική ισορροπία είναι κρίσιμο ζητούμενο για τα παιδιά με επικοινωνιακές δυσκολίες εφόσον εκεί βρίσκεται η ρίζα του προβλήματος. Αναμφίβολα, τα παιδιά με επικοινωνιακές δυσκολίες έχουν σαφές πρόβλημα στην διαχείριση δυσάρεστων καταστάσεων. Μην έχοντας τρόπο αντιμετώπισης των δυσάρεστων καταστάσεων, μετατρέπονται σε ψυχικά τραύματα με αποτέλεσμα να τα δέχονται παθητικά. Μέσω της θεατρικής τέχνης, τα παιδιά με επικοινωνιακές δυσκολίες μαθαίνουν να έχουν ενεργητική στάση απέναντι στα ψυχικά τους τραύματα και να τα αντιμετωπίζουν.

Δεν πρέπει να λησμονηθεί η συμβολή του θεάτρου στην κοινωνικοποίηση των παιδιών με επικοινωνιακές δυσκολίες. Το θέατρο είναι ο κατεξοχήν χώρος αλληλεπίδρασης, επικοινωνίας και συνεργασίας, παρέχοντας το κατάλληλο πλαίσιο σε παιδιά με επικοινωνιακές δυσκολίες, μέσα από το οποίο θα ενισχύσουν τις διαπροσωπικές τους σχέσεις. Κατ’ επέκταση, τα παιδιά με επικοινωνιακές δυσκολίες, από κλειστά και απαθή άτομα, μετατρέπονται σε ενεργούς πολίτες, με ενδιαφέρον για τα κοινά και με διάθεση να παρέμβουν και να αφήσουν το δικό τους στίγμα. Το θέατρο, εκτός από το ατομικό, συμβάλλει και στο κοινωνικό συμφέρον, βοηθώντας παιδιά με επικοινωνιακές δυσκολίες, από περιθωριακά άτομα να εξελιχθούν σε χρήσιμους για την κοινωνία ανθρώπους. Σε αυτό βοηθάει επίσης η φύση του θεάτρου, όντας χώρος με ξεκάθαρο δημοκρατικό χαρακτήρα, μεταλαμπαδεύοντας στα παιδιά με επικοινωνιακές δυσκολίες τις αξίες της δημοκρατίας. Ο διάλογος, ο σεβασμός στον πλησίον και η ελεύθερη ανταλλαγή απόψεων είναι σημαίνουσες αξίες δημοκρατικού πνεύματος, απαραίτητες για την εύρυθμη συμμετοχή στην κοινωνία, οι οποίες μέσω του θεάτρου αναπτύσσονται ταχέως στην ψυχοσύνθεση παιδιών με επικοινωνιακές δυσκολίες.

Ιδιαίτερη σημασία έχει το θέατρο την σημερινή εποχή καθώς και ιδιαίτερος είναι ο ρόλος του απέναντι στα παιδιά με επικοινωνιακές δυσκολίες. Στην εποχή της κοινωνικής και αξιακής κρίσης, της αποξένωσης και της έλλειψης επικοινωνίας, ο αριθμός παιδιών με επικοινωνιακές δυσκολίες, μοιραία αυξάνεται. Η αύξηση οφείλεται εκτός των άλλων, στην παγκόσμια οικονομική ύφεση η οποία μαστίζει την μέση οικογένεια σε μεγαλύτερο βαθμό πλέον. Έτσι, η χτυπημένη από την κρίση οικογένεια, είναι πιθανότερο να μεταδώσει δυσλειτουργική συμπεριφορά στα παιδιά και ασυναίσθητα να τα μετατρέψει σε παιδιά με επικοινωνιακές δυσκολίες. Η ραγδαία εξέλιξη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι επίσης κρίσιμος λόγος της αύξησης των παιδιών με επικοινωνιακές δυσκολίες. Η οχύρωση των παιδιών πίσω από την οθόνη, η απρόσωπη επικοινωνία όπου στερούνται βασικά στοιχεία όπως εκφράσεις, μορφασμοί, χειρονομίες, ύφος, χρώμα λόγου είναι λογικό να τα διαμορφώνει ως παιδιά με επικοινωνιακές δυσκολίες σε βάθος χρόνου.

Είναι οφθαλμοφανές, γενικά, πως στη μεταμοντέρνα εποχή μεγαλώνει ολόκληρη γενιά παιδιών με επικοινωνιακές δυσκολίες. Εφόσον το κοινωνικοοικονομικό status δεν αναμένεται να αλλάξει προς το καλύτερο, η αποτελεσματικότερη πρόληψη και θεραπεία παιδιών με επικοινωνιακές δυσκολίες είναι η διέξοδος μέσω της δημιουργικής ενασχόλησης.

Αναμφίβολα, το θέατρο είναι η καλύτερη απάντηση στο πρόβλημα παιδιών με επικοινωνιακές δυσκολίες. Η διαχρονικότητα του με την ψυχοθεραπευτική του ιδιότητα είναι η εγγύηση στη λύση των προβλημάτων των παιδιών με επικοινωνιακές δυσκολίες.