Υπάρχουν παιδιά και μαθητές που βιώνουν το σχολείο σαν καθημερινό αγώνα. Άλλα παιδιά πάλι φοβούνται να διαβάσουν τις εκθέσεις τους στην τάξη φωναχτά ή να αντιμετωπίσουν τα μαθηματικά προβλήματα. Όλα τα παιδιά, σε κάποια στιγμή της σχολικής ζωής τους, αντιμετωπίζουν προβλήματα, όμως όταν αυτά παραμένουν επί μακρόν θα μπορούσαν να αποτελούν σημάδια μαθησιακής δυσκολίας. Η κατανόηση του τι ακριβώς σημαίνει μαθησιακή δυσκολία αποτελεί και το κλειδί για την σωστή αντιμετώπισή της.

Είναι εξαιρετικά σημαντικό να γνωρίζει ο γονιός ή ο δάσκαλος τα σημάδια που πιθανόν αποτελούν ενδείξεις για μαθησιακή δυσκολία. Έπειτα, εξίσου καίριο είναι το να αναγνωριστεί ποια ακριβώς είναι αυτή η μαθησιακή δυσκολία και πώς μπορεί το οικογενειακό και σχολικό περιβάλλον να βοηθήσει τα παιδιά να ξεπεράσουν τις προκλήσεις της μάθησης στα πλαίσια της τάξης, της οικογένειας και να πετύχουν στη ζωή.

Επιστημονικές έρευνες έχουν πολλάκις επιβεβαιώσει πως μπορούμε να διδάξουμε τους μαθητές να «μάθουν πώς να μαθαίνουν». Αυτός ακριβώς πρέπει να είναι ο στόχος δασκάλων, γονέων και ψυχολόγων που έρχονται σε επαφή με παιδί ή έφηβο που αντιμετωπίζει μαθησιακές δυσκολίες. Η σωστή αντιμετώπιση των μαθησιακών δυσκολιών προϋποθέτει την εστίαση στην ατομική ιδιοσυγκρασία και στο εξατομικευμένο πρόβλημα που αντιμετωπίζει το παιδί.

Τι είναι μαθησιακές δυσκολίες;
Μαθησιακές δυσκολίες ή διαταραχές μάθησης είναι ο γενικός όρος που συμπεριλαμβάνει πληθώρα προβλημάτων μάθησης. Οι μαθησιακές δυσκολίες δεν αποτελούν ένδειξη χαμηλότερης νοημοσύνης του παιδιού ή έλλειψης κινήτρων. Τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες δεν είναι σε καμία περίπτωση τεμπέληδες ή μειωμένης ευφυΐας. Όλες οι επιστημονικές έρευνες επιβεβαιώνουν πως είναι ακριβώς τόσο έξυπνα όσο όλα τα υπόλοιπα παιδιά.
Η διαφορά τους έγκειται στο ότι λαμβάνουν και επεξεργάζονται τις πληροφορίες που δέχονται με διαφορετικό τρόπο. Με απλά λόγια, τα παιδιά και οι έφηβοι με μαθησιακές δυσκολίες βλέπουν, ακούν και κατανοούν τα πράγματα διαφορετικά. Το γεγονός αυτό μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα στην εκμάθηση νέων πληροφοριών και δεξιοτήτων καθώς και στην πρακτική εφαρμογή τους.

Ποιες είναι οι πιο συνηθισμένες μαθησιακές δυσκολίες;
Μαθησιακές Δυσκολίες στην ανάγνωση-ΔΥΣΛΕΞΙΑ
Οι περισσότερες μαθησιακές δυσκολίες εμπίπτουν στις δύο μεγάλες κατηγορίες: τις λεκτικές ή τις μη λεκτικές. Οι άνθρωποι με λεκτικές μαθησιακές δυσκολίες έχουν δυσκολίες με τις λέξεις τόσο στον προφορικό όσο και στον γραπτό λόγο. Η πιο γνωστή μαθησιακή δυσκολία αυτής της κατηγορίας είναι δυσλεξία, η οποία προκαλεί στους ανθρώπους πρόβλημα στο να συσχετίσουν τα γράμματα με τις λέξεις, καθώς και στο να αναγνωρίσουν και να επεξεργαστούν γράμματα και φθόγγους. Αυτός είναι ο λόγος που ο δυσλεκτικός άνθρωπος έχει πρόβλημα με την ανάγνωση και τη γραφή, ενώ συχνά δυσκολεύεται να απομνημονεύσει γραπτές λίστες ή να διαβάσει χάρτες.

Μαθησιακές Δυσκολίες στα μαθηματικά – ΔΥΣΑΡΙΘΜΗΣΙΑ
Το παιδί με δυσαριθμησία συνήθως δυσκολεύεται πολύ να απομνημονεύσει και να οργανώσει τους αριθμούς. Αρκετά συχνά επίσης, μπορεί να δυσκολεύεται να πει την ώρα σωστά καθώς καθυστερεί σε σχέση με τους συνομηλίκους του στην ικανότητα να διαχωρίσει τα μεγέθη των δεικτών. Απλές μαθηματικές πράξεις, όπως η διαίρεση, μπορεί να αποτελούν πρόβλημα καθώς συχνά, οι μαθητές με μαθησιακή δυσκολία στα μαθηματικά αντιμετωπίζουν δυσκολία με τα κρατούμενα ή αντιστρέφουν τα ψηφία των αριθμών με πολλά ψηφία.

Μαθησιακές Δυσκολίες στη γραφή-ΔΥΣΓΡΑΦΙΑ
Η μαθησιακή δυσκολία στη γραφή μπορεί να αφορά την πράξη της γραφής ή την πνευματική δραστηριότητα της κατανόησης και σύνθεσης της πληροφορίας. Το παιδί με δυσγραφία δεν μπορεί να γράψει με «καθαρά» γράμματα, ούτε να αντιγράψει με ακρίβεια γράμματα και λέξεις. Τα ορθογραφικά λάθη και τα προβλήματα στην οργάνωση των ιδεών κατά τη γραφή είναι συνήθη σε αυτή τη μορφή μαθησιακής δυσκολίας.

Άλλοι τύποι Μαθησιακών Δυσκολιών
Η ανάγνωση, η γραφή και τα μαθηματικά δεν είναι οι μόνοι τομείς που επηρεάζονται από μαθησιακές διαταραχές. Υπάρχουν και λοιπές μορφές μαθησιακών δυσκολιών, που προκαλούν δυσκολίες σε κινητικές δεξιότητες (κίνηση και συντονισμός), στην κατανόηση του προφορικού λόγου και την ερμηνεία οπτικών πληροφοριών.

Διαταραχή Ελλειματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητα (ADHD)
Οι δυσκολίες κατά την προσαρμογή στη μάθηση δεν πηγάζουν μόνο από μαθησιακές δυσκολίες. Για παράδειγμα, η ελλειμματική προσοχή αποτελεί διαταραχή που εμποδίζει την απρόσκοπτη προσαρμογή στη μάθηση και ανησυχεί πολλούς γονείς και εκπαιδευτικούς. Τα παιδιά με διαταραχή ελλειμματικής προσοχής αντιμετωπίζουν δυσκολία στο να μείνουν ακίνητα για ώρα, να παραμείνουν συγκεντρωμένα, να ολοκληρώσουν τις σχολικές εργασίες τους και να οργανώσουν το σχολικό τους πρόγραμμα.

Τρόποι αντιμετώπισης Μαθησιακών Δυσκολιών:
Η επιστήμη έχει κάνει μεγάλα βήματα στην κατανόηση των εσωτερικών διεργασιών του εγκεφάλου. Η σημαντική ανακάλυψη, που φέρνει νέα ελπίδα για τις μαθησιακές δυσκολίες ονομάζεται νευροπλαστικότητα . Η Νευροπλαστικότητα (Neuroplasticity) καταρρίπτει προκαταλήψεις αιώνων και αναφέρεται στην φυσική και δια βίου ικανότητα του εγκεφάλου να αλλάξει.

Καθ ‘όλη τη ζωή, ο εγκέφαλος είναι σε θέση να σχηματίσει νέες συνάψεις και να δημιουργήσει νέα εγκεφαλικά κύτταρα προκειμένου να ανταποκριθεί σε νέες εμπειρίες μάθησης. Η συνεχής πρόοδος της επιστήμης στον τομέα αυτό προσφέρει καινούργιες θεραπείες για τις μαθησιακές δυσκολίες που βασίζονται ακριβώς σε αυτή την ικανότητα του εγκεφάλου.
Για παράδειγμα, για τα παιδιά που έχουν δυσκολία να διακρίνουν τους διαφορετικούς ήχους των φθόγγων σε λέξεις, υπάρχουν πλέον προγράμματα εκμάθησης σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Σε αυτά, τα παιδιά με τη συγκεκριμένη μαθησιακή δυσκολία ακούν τους ήχους σε πιο αργό ρυθμό, ώστε να τους κατανοήσουν και σταδιακά η ταχύτητα αυξάνει και μαζί της η ταχύτητα κατανόησης από το παιδί.

Διάγνωση της Μαθησιακής Δυσκολίας:
Η διάγνωση της μαθησιακής δυσκολίας δεν είναι εύκολη υπόθεση και καλό θα ήταν οι γονείς να μην κάνουν υποθέσεις ακόμα κι αν τα συμπτώματα δείχνουν σαφή. Είναι σημαντικό το παιδί να αξιολογηθεί από εξειδικευμένο επαγγελματία για το αν παρουσιάζει μαθησιακή δυσκολία.
Βεβαίως, η σημασία που έχει η αντιμετώπιση της μαθησιακής δυσκολίας από τον γονιό είναι κεφαλαιώδους σημασίας, όπως διαβεβαιώνουν οι επιστήμονες. Τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες κάποιες φορές έχουν δυσκολία στο να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, να ηρεμήσουν μόνα τους τον εαυτό τους ή να κατανοήσουν μη λεκτικές μορφές επικοινωνίας. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολίες προσαρμογής στην τάξη και στη σχέση με τους συνομηλίκους.

Τα καλά νέα είναι πως, οι γονείς, με την κατάλληλη ενημέρωση, μπορούν να συνεισφέρουν τα μέγιστα στην αντιμετώπιση των κοινωνικών και συναισθηματικών προβλημάτων που πολλές φορές αντιμετωπίζουν τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες. Η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η απομόνωση και τα προβλήματα συμπεριφοράς είναι μερικά μόνο από αυτά. Η δημιουργία ενός ισχυρού πλαισίου υποστήριξης δημιουργεί τα εχέγγυα για παιδιά ευτυχισμένα και επιτυχημένα σε κάθε τομέα της ζωής τους.